Bakü'nün Kalbinden Seyyid Yahya Şirvani

Şirvan şahı Halilullah döneminde Bakü'ye gelen Hazret-i Pir onun yardımı ile Halvetiliğin ilk âsitânesini sarây yakınında bulunan Keykubad mescidi bitişiğinde kurmuştur. H. 821/M.1418de şah olan Halilullah Han kırk yedi sene saltanatta kalmıştı. Derviş gönüllü bir zat idi. Şirvan (Bakü) onun uzun süren hükümranlık döneminde en refah zamanını yaşamıştır.

(Resimde Şirvanşahlar Külliyesinin genel görünümü, sağda Keykubad Mescidi ve Hz Pirin Türbesi bulunmaktadır.)

Seyyid Yahya Hazretleri'nin adalet ve faziletini övdüğü Şirvan hani Halilullah, ülkesini imar etmiş, halknın huzur ve refah içinde yaşamasına çalışmıştır. Bakü'nün maddi ve manevi imar ve inşasında şüphesiz en büyük himmet Hazret-i Pir'e aittir. Onun yetiştirdiği güzel gönüllü insanlar olmasa idi Taşlı Kal'adan cihana medeniyeti yayılmaz idi. Şirvan Han ile Hazret-i Pir arasındaki bu karşılıklı sevgi Hazret-i Pir'in bir ifadesiyle de teyit etmektedir.

Nitekim Seyyid Yahya Sultan kendisine uzun ömür için duâ edenlere:

"Siz Halilullah hana dua edin. Zira benim ömrüm onunkine bağlıdır." diyerek Halilullah ile alâkasına işaret etmiştir. Hazret-i Seyyid, Halilullah Han'dan dokuz ay sonra vefat etmiştir.

(Resimdeki Gravür: Bakü'nün kalbi Taşlı Kal'a'yı ve iç şehri göstermektedir. Hz Pir'n mescidi, türbesi ve hangahı şehrin arka canibinden görünmektedir.)

Hazret-i Pir'in Bakü'de bir rivâyete göre on binden, diğer bir rivâyette on dokuz binden ziyâde müridi ve üç yüz altmış halifesi, esmâullaha mazhar dervîşleri vardı. Onun ünü bu halifeleri vasıtasıyla bütün Azerbaycan'ı aşıp Anadolu ve Hicâz'a kadar ulaştı.

Kendisinden zuhûr eden halîfeler ve onların kurdukları tarikat şubeleri on yedi türlü kisve ve tâc-i şerif giymişlerdir. Rum'da bulunan Halvetiyye şubelerinin ekserisi Seyyid Yahyâ-yı Şirvâni el-Bâkûvi Hazretlerine nisbet edilmektedir.

Piri Halveti Seyyid Yahya Şirvani Kitabı - Mustafa Tatcı, Ümit Akdemir