Seyyid Yahya Şirvani Şifaül Esrar Kitabının Özellikleri

 Hz. Pir Seyyid Yahya'nın Türk dilinde yazılmış tek ve en hacimli eseridir. Bir müridin kemal yolunda geçmesi gereken yetmiş makamdan sözedilerek, bu makâmların neler olduğu ve bu makâmlara ulaşmak için yapılması gereken vazifeler anlatılır.

Eser şeriat, tarikat ve hakikat başlığı ile üç ana bölüme tasnif edilmiştir. Şeriat ahkâm ile, tarikat kalp ile, hakikat sır ile amel etmektir. Her bölüm kendi içinde üç fasla, her fasıl da yedişer makâma ayrılır.
Yedi ruhâni makâm ilâvesi ile yetmiş makâm tamamlanır.

Bu makamlarda bahsedilen hakikatları bilmek ve bunlarla amel etmek gereklidir.

Bu makamları tamamlayan sufi kemale ulaşır. Hz. Pir'e göre talip ilmiyle âmil olmalı, ümitsiz olmamalı gafleti terk etmeli, tevhidi zedeleyen şeylerden kaçınmalı Hakkın emrettiği gibi yaşamalıdır.

O bir yerde şöyle der;
"Her kim tasavvuf yoluna kadem basmak dilerse önce erkân-ı şeriatı bilmelidir. Bildikten sonra bütün amellerini riyâsız ve şüphesiz yerine getirmelidir. Sonra da sabır şekeri, niyâz kökü, nedamet yaprağı almak gerek. Bunları tövbe havanı içinde döğüp gözyaşı ile yoğurmak gerek. Dua ve zari ile karıştırıp sıdk tenceresi içine koyup muhabbet ve aşk ateşi ile kaynatıp mücahede kadehine çikarip perhiz eli ile savurup seher vakitlerinde içip, Rabbi! Rabbi! deyip şeyhini vesile edinerek o yüce dergâha halini arz etmek gerek."

Başka bir yerde de "sufi" kelimesine mecazî bir manâ vererek harflerle izah eder:

Buna göre "suft"'nin "sad"1 safiyete, "vav'1 vefaya, "fe"'si fakr u fenâya, "ye'si de yakine delalet etmektedir. Sûfi yukarida belirtilen yetmiş makamı geçerse fena menziline erişir. Fenaya ulaşan kişi
bir kuş gibi olur. O kuşun başı sevk, canı aşk, teni mubabbet, iki kanatları havf ve reca, konduğu yer cennet, gıdası feyz ve haz, yoldaşı zikir, işi sabrr, şarabi lutf-ı Haktır.

Bu kanatlarla uçan talip yetmiş hicâbı geçer Hakk'i her yerden seçer.

Bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı Mahmud Efendi, No: 2283'de kayıtlı bulunmaktadır.

Piri Halveti Seyyid Yahya Şirvani Kitabı - Mustafa Tatcı, Ümit Akdemir